Hyoscyamus niger
 Hyoscyamus niger/1) Hyoscyamus niger.jpg "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
 Hyoscyamus niger/2) Hyoscyamus niger.jpg "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
 Hyoscyamus niger/3) Hyoscyamus niger.JPG "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
 Hyoscyamus niger/4) Hyoscyamus niger.JPG "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
 Hyoscyamus niger/5) Hyoscyamus niger.jpg "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
 Hyoscyamus niger/6) Hyoscyamus niger.jpg "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
 Hyoscyamus niger/7 ) Hyoscyamus niger.jpg "Hyoscyamus niger, Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου), Solanaceae (Σολανίδες), (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια")
| Όνομα Φυτού | Hyoscyamus niger |
| Ελληνική Ονομασία | Υοασκύαμος ο μέλας (κουκί του χοίρου) |
| Λαϊκή Ονομασία | Γέροντας, Λιτσάρμο, Μπελελός, Μηλόχορτο, Δισκύαμος |
| Οικογένεια φυτών | Solanaceae (Σολανίδες) |
| Χαρακτηριστικά Φυτού | Μονοετής ή διετής πόα ύψους 40-120 cm, με μεγάλα, γωνιωτά φύλλα και κίτρινα στην άκρη, βιολετί στο κέντρο άνθη σε στάχια (τσαμπιά). Η ανθοφορία γίνεται από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο και η συγκομιδή από τον Απρίλιο έως τον Μάιο. |
| Περιοχή | Ήπειρος |
| Μέρη του Φυτού με δραστικές ουσίες | Φύλλα, σπόροι |
| Δραστικές Ουσίες | (-)-Υοσκυαμίνη, ατροπίνη, σκοπολαμίνη (αλκαλοειδή), παρασιτοκτόνες ουσίες, αιθέρια έλαια |
| Φαρμακολογικές δράσεις-Εφαρμογές | Οι ιέρειες του μαντείου των Δελφών εισέπνεαν τον καπνό από τους σπόρους του υοσκύαμου για να φθάσουν σε έκσταση και να δουν οράματα. Οι μαθητές του Ιπποκράτη χορηγούσαν τους σπόρους του φυτού ανακατεμένους με κρασί για τον πυρετό, τον τέτανο και την παράλυση, που προέκυπτε μετά τον τοκετό. Ο Διοσκουρίδης τον 1ο αιώνα μ.Χ. αποδίδει στον υοσκύαμο υπνωτικές και αναλγητικές ιδιότητες και τον θεωρεί φυτό, πολύτιμο αλλά και επικίνδυνο. Σήμερα, χρησιμοποιείται ως σπασμολυτικό (κατά των σπασμών του εντέρου και του στομάχου), σε παροξυσμούς της νόσου Parkinson και σε έντονες εκδηλώσεις επιληπτικών κρίσεων. Για τις αναλγητικές και καταπραϋντικές ιδιότητές του εφαρμόζεται εξωτερικά σε ρευματικούς πόνους, σε έντονες φλεγμονές του δέρματος, ακόμα και σε πόνους των αυτιών (ωτίτιδα). Χρησιμοποιείται επίσης ως αποχρεμπτικό, αντιβηχικό, εμμηναγωγό, εφιδρωτικό, ανθελμινθικό και διεγερτικό. Στην ομοιοπαθητική υπό μορφή βάμματος συνιστάται στους καπνιστές για μείωση της εκδήλωσης των κρίσεων άσθματος. |
| Τρόπος Χορήγησης | Χορηγείται υπό τη μορφή αφεψήματος (τσάϊ, 15-20 g ξηρού βοτάνου σε 0,5 lt νερό) τόσο για εξωτερική όσο και εσωτερική χρήση. Υπό μορφήν ελαίου ή κρέμας για εξωτερική χρήση. Σε πολλές περιοχές, κυρίως παλαιότερα, συνήθιζαν να καπνίζουν τα φύλλα του φυτού λόγω των έντονων αφροδιασιακών ιδιοτήτων του (αυξάνει την ερωτική επιθυμία στις γυναίκες, ενώ στους άνδρες προκαλεί ανικανότητα). Ήταν γνωστό σαν "βότανο του έρωτα". Προειδοποίηση: Δεν συνιστάται η χρήση παρασκευασμάτων βοτάνων χωρίς την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού ή φαρμακοποιού. Ενδέχεται οι ουσίες που περιέχουν να αλληλεπιδράσουν με το/τα φάρμακα, που ήδη παίρνει ο ασθενής και να εξουδετερώσουν τη θεραπευτική τους δράση ή να προκαλέσουν τοξικότητα. Μπορεί επίσης, να επιβαρύνουν περεταίρω εξασθενημένες ζωτικές λειτουργίες με κίνδυνο για την υγεία και την ζωή του ασθενούς.
|
| Ανεπιθύμητες Ενέργειες | Πρέπει να αποτρέπεται η αυτοθεραπεία του ασθενούς με το συγκεκριμένο βότανο, λόγω της έντονης δραστικότητας του, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της όρασης, παραισθήσεις, επιληπτικές κρίσεις, σπασμούς, διακοπή της αναπνευστικής και καρδιακής λειτουργίας και τελικά, σε θάνατο από καρδιακή ανακοπή. Σε περίπτωση τοξίκωσης (έντονων τοξικών αντιδράσεων) μετά από λήψη σκευάσματος του συγκεκριμένου βοτάνου ακολουθείται πλύση στομάχου και από του στόματος χορήγηση ενεργού άνθρακα με σκοπό την αποβολή του από την οργανισμό. |
| Βιβλιογραφία | 1) Bιβλίο: Τα φαρμακευτικά βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες, Λάμπρου Π. Σπύρου, Αγροτικός εκδοτικός οίκος, Αθήνα 1981, Β' τόμος, σελίδες: 531-532 2) Βιβλίο: Οδηγός των φαρμακευτικών φυτών, Paul Schauenberg, Ferdinand Paris, Εκδότης Μ. Γκιούρδας, Αθήνα 1981, σελίδες 34, 3)http://montana.plant-life.org/species/hyo_niger.htm 4)http://www.planethomeopathy.com/Hyoscyamus%20Nige.htm 5)https://www.botanical.com/botanical/mgmh/h/henban23.html 6)http://entheology.com/plants/hyoscyamus-niger-black-henbane/ 7)http://www.herb.gr/index.php/catalog/product/view/id/793/s/ioskiamos/ |